Қобыз – қазақтың ең көне аспаптарының бірі. Халық арасындағы аңыздарға жүгінсек, VIII-IX ғасырларда бұл аспапты Қорқыт жасап, алғаш өзі күй тартқан екен. Скрипканың арғы атасы – қазақтың қара қобызы екенін әлем музыканттары мойындап та, дәлелдеп те үлгерді. 

Ел аузында «Қобыз өнері – әулетіңе қонған бақ» деген сөз тіркесі қалған. Тіпті бұрынғы шығыс ғұламалары «Қобыздың әуен ырғағы мен жүректің тербелісі үндессе, шипа іздеген жанға ем қонады» - деген екен.

Құдіретті үні бар музыкалық аспапты меңгеріп, оның әуезді сазын жүрекпен жеткізу екінің біріне бұйырмаған бақыт. Жан сарайыңды ақтарып, іштегі шерді тарқататын қобыздың орны тіптен бөлек. Осындай құдіретті аспапты серік етіп, оны үйренуге барын салып жүрген жандардың арасында Төлеби ауданы, Сұлтанрабат ауылының тұрғыны Диана Фахрудинова да бар. Өнерлі ару бүгінгі таңда Шымкент қаласындағы «Саз» колледжінде 2-курста оқиды. 

Қазіргі кезде Диана прима қобызбен Абай әндерінен попурриді, «Қарлығаш» халық әнінің әуенін, басқа да музыкалық шығармаларды орындай алады. Диана біраз жетістіктерге жеткен. Ел Тәуелсіздігінің 30 жыл толуына орай өткен "Жас талант" атты байқауда және республикалық "Елім дегендер" байқауында бірінші орынды жеңіп алса, "Қазақтану" жобасы аясында этнос өкілдерінің қатысуымен өткізілген "Ұлт үні" байқауында арнайы номинация иегері атанды. Сонымен қатар жас музыканттардың аудандық, облыстық байқауларында да жүлделі орындардан көрінуде.

Ол болашақта музыкалық білім алуды жалғастырғысы келетінін айтады. Диана музыка пәнін ғана емес, қазақ тілі, қазақ әдебиеті, басқа пәндерді де қызыға оқиды. Өзбек, орыс тілдерін айтпағанда, мемлекеттік тілді де жақсы біледі. Ағылшын тілі пәнінен де білімі жақсы. Жалпы, ол үлгілі, келешегінен зор үміт күттіретін шәкірт.

Диананың қобызды үйрене берсем деген талпынысын ата-анасы да қолдап отыр. Халқымыздың ұлттық музыкалық аспабын ұнатқан қыздың анасы Хуршида Кадирова Ленгір қаласындағы №8 колледжде ағылшын тілі пәнінен сабақ береді. Бұл колледжде Диананың әкесі де жұмыс істейді. Ол – өндірістік оқыту шебері.

“Қобыз” сөзінің аспаптың құрылымына қарай туғанын көреміз. «Нарқобыз – жорыққа шыққанда қолданылған аспап. Жауға ат қояр кезде нарқобыз сарыны естілген. Ол батырларға күш-жігер беріп, ерлік істерге рухтандырып отырған. Оның ізі “Қорқыт ата кітабында” сақталған. Месқобыз, жезқобыз, желқобыз – аспаптың түр-түсіне қатысты атаулар. Бұл тұста олардың дыбыс шығару ерекшелігі мен этногр. сипаты байқалады. Шаңқобыз – жер жүзі халықтарының басым көпшілігінде кездесетін аспап. Қазақ халқының этнографиялық дәстүрі мен этнографиясына ең жақыны – қылқобыз десек болады. Қорқыт жырларында қобыз аспабы мадақталады. Әрбір оғыз батыры өзімен бірге қобыз аспабын алып жүрген. Ерте дәуірде барлық жырлар қобыздың сүйемелімен айтылған. Шоқанның көрсетуінше, қобызбен жыр айтқан ең соңғы жырау – Жанақ. Қобыз сарындарын бізге жеткізген Ықылас Дүкенұлы, Нышан Шәменұлы, т.б. Бері келе қобыз сарыны шертпе күй дәстүрінің тууына елеулі ықпал еткен. Оның үн-әуенін домбыраға түсіргендердің бірі Сүгір болатын»,-деп жазады massaget.kz порталында.

Қобыздың тектері 40-тан астам аттың қылынан тартылады екен. Түркі халықтарына ортақ Қорқыт бабамыз туралы небір аңыздар бар. Қазақтың кең даласында осы бабамызға арналып үлкен ескерткіш (Қызылорда облысы Шиелі ауданында) орнатылғаны бар. Қобыздың үлгісінде жасалған бұл ескерткіш жел екіпінімен ерекше үн шығарып, сазды әуенге басатындай. Жерұйығын іздеген Қорқыт бабамның қобызының үні сайын дала төсінде әуезді сазын шертіп тұрғандай…

Диананың алға қойған мақсаты - консерваторияға түсіп, білімін жетілдіру, қазақ қобызының құдіретті үнін әлем жұртына паш ету.